Eski Adalet Bakanı, değerli hukukçu Prof. Dr. Hikmet Sami Türk, “Parlamenter Sisteme Dönüş için Anayasa Değişikliği” adını taşıyan son kitabını yayımladı.
Etkin bir hukukçu olarak yayımladığı bu kitap, son yıllarda tartışılan bu konuda tam zamanında çıkmış bulunuyor. Bu çalışma yeniden parlamenter sisteme dönüş için gerekli olan anayasal değişiklikleri açıklamak amacıyla hazırlanmıştır. Kitap, Prof. Dr. Hikmet Sami Türk’ün bu konuda yazdığı bütün makaleleri bir araya topluyor.
Anayasalar geniş bir uzlaşı içinde kabul edilirlerse kalıcı ve etkin olurlar. 1982 Anayasası’nın 70 maddesi değişmiş, kısmen ya da tamamen yürürlükten kaldırılmıştır.
Prof. Türk, 2019 yılında Temel Yasa Anayasa (Yetkin Yayınları) adını taşıyan kitabından sonra siyasal yaşamda anayasa ve hukukla ilgili konularda, önemli makaleler yazdı.
Değişik konularda Prof. Türk’ün yazdığı 100 makale bu kitapta bir araya toplanmış bulunuyor. Kitap, 7 bölümden oluşuyor. Bölüm başlıkları şöyle:
Anayasa ve Parlamenter Sistem Hukuk Kaynakları Siyasi Partiler ve Siyasi Mücadeleler Devlet ve Kamu Yönetimi Ulusal Bayramlar Yargı Ceza ve İnfaz Hukuku Yerel Yönetimler Bankalar ve Finans Kuruluşları.Bu temel bölümler, kendi içinde alt ayrımlar taşıyor ve makaleler bu alt ayrımlarda yer alıyor.
524 sayfalık bu kitapta yer alan kimi önemli makaleler şöyle sıralanabilir:
Parlamenter Sisteme Dönüş için Anayasa Değişikliği,
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem,
İstatistiklerle Anayasa Değişiklikleri,
Yeni Anayasa Değil, Anayasa Değişikliği Yapmak Gerekir.
Kitabın ikinci bölümünde temel hak ve özgürlükler konusu işleniyor. Basın özgürlüğü ve resmi ilanlar konusu bugünün güncel konularıdır.
“Hukuk Kaynakları” bölümünde hukuk reformu çalışmaları üzerinde duruluyor.
“Uluslararası Antlaşmalar ve Uygulama” bölümünde Ege adaları, Ege adalarının silahlandırılması ve işgali, Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Adana Mutabakatı konuları ele alınıyor.
100. yılına doğru giden Cumhuriyet, yapılan son anayasa değişikliği ile köklü sistem değişimine uğratıldı. Rejim, katılımcı yönetimden çıkarılarak tek adam yönetimine dönüştürüldü. Demokrasinin temel ilkesi olan kuvvetler ayrılığı ortadan kaldırıldı. Bu sorun, bugün iç politikada çok sıcak tartışmaların konusudur. Bu nedenle Prof. Türk kitabını zamanında yayımlamış oluyor.
Değerli bir kaynak niteliğindeki bu kitap, son yıllarda ortaya çıkan hukuksal sorunları anlamamızda rehber olacaktır.
(Prof. Dr. Hikmet Sami Türk, Parlamenter Sisteme Dönüş için Anayasa Değişikliği, Yetkin Yayınevi, 2021.)