SORU : Merhaba, oturduğumuz sitede 3 ayrı blok var. Bizim oturmadığımız blokun çatısı akıyor ve yönetici yaptırmak için ortaya çıkan giderleri bizden de istiyor. Ödemek zorunda mıyım?
CEVAP: Tek bloklu yapılardan çoklu yapılara geçilmesiyle ortak yerlere ilişkin uygulamalar önem arz etmeye başlamıştır. Özellikle tek blok ile birden çok blok bulunduran siteler arasında ortak yerler, ortak yerleri kullanma, yararlanma ve borçlanmaları kat malikleri açısından farklılıklar göstermektedir. Örneğin bir sitenin havuzu, spor merkezi o sitedeki tüm kat maliklerinin kullanımına açık olabilirken yalnızca bir bloka ait otoparkın kullanılması o blokta kat maliki olanlara özgülenmiş olabilmektedir. Konuyu aşağıda detaylandırarak sorumuza yanıt vermeye çalışalım.
Kat Mülkiyeti Kanunu, “Toplu yapı kapsamındaki belli bir yapıya veya yapıların sadece birkaçındaki kat maliklerinin ortak kullanım ve yararlanmasına tahsis edilmiş ortak yer ve tesislere ilişkin giderler, o yapılardaki kat malikleri tarafından karşılanır. Bütün bağımsız bölümlerin ortak kullanım ve yararlanmasına tahsis edilmiş tesis ve ortak yerlere ilişkin giderler ise bütün kat malikleri tarafından karşılanır.” hükmüyle ortak yerlerden doğan giderlerin nasıl karşılanacağını açıklamıştır.
Kanun maddesi üzerinden açıklayacak olursak; toplu yapılarda ortak yerlerin giderlerine katılma karşımıza iki halde çıkar. Birincisi tüm yapılar için ortak kullanıma açık olan yerlerin giderlerine ilişkindir. Bunlar havuz, spor merkezi, güvenlik, bahçe düzenlemesi gibi giderler olabilir. Bu durumda tüm bloklardaki kat malikleri giderlere katılmakla yükümlüdür. İkincisi ise bir kat malikinin kendi bağımsız bölümünün bulunduğu blokun ortak yerlerinden doğan giderlerdir. Bu durumda ise yalnızca o blokun kat malikleri giderlere katılırlar. Diğer bloktaki kat maliklerinin giderlere katılması istenemez.
Kat malikleri, toplu yapı kapsamındaki ortak yer ve tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek, bunların başka bir parselde veya kamuya ait alanlarda bulunduğunu veya bağımsız bölümlerinin veya kendilerinin durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya ihtiyaç bulunmadığını ileri sürerek toplu yapı ortak gider payını ve toplanacak avansı ödemekten kaçınamaz.
Çatı her blokun bağımsız bölüm sahiplerinin ortak yeri sayılmaktadır. Nasıl ki bir bloktaki çatıdan diğer bloktaki kat maliki yararlanamıyorsa aynı şekilde maliklerden başka bloktaki çatının masraflarına katılması beklenemez. Söz konusu blokta bağımsız bölüm sahibi olanlar çatının tamiri, onarımı, bakımı gibi masrafları karşılamakla yükümlüdür. Böyle bir durumda diğer bloktaki bağımsız bölüm sahiplerinin giderlere katılması yönetici tarafından dahi istenemez.
Tek bir cümle ile özetleyecek olursak; bir blokun ortak yer giderlerinden o bloktaki kat malikleri sorumludur. Söz konusu giderlere diğer bloktaki kat maliklerinin katılması istenemez.