Taşınmaz zilyetliğinin korunmasında zilyetlik yani taşınmazın fiilen kullanılması kavramı kadar önemli olan iki kavram daha vardır. Bunlar taşınmaza tecavüz ve müdahale kavramlarıdır. Taşınmaza tecavüz; taşınmaz malı zorla veya zilyedinden habersiz olarak işgal etmek, ele geçirmek veya taşınmazın aynında değişiklikler meydana getirmektir. Müdahale ise zilyet olan kişinin taşınmaz mal üzerindeki mutlak hakimiyetini kısmen veya tamamen ihlal etmektir.
3091 sayılı kanuna göre aşağıdaki olay ve durumlar taşınmazlara yapılmış tecavüz veya müdahale sayılır.
a) Bahçe, tarla ve arsa gibi arazi üzerinden devamlı olarak gelip geçmek suretiyle zilyedin taşınmazdan istifade etmesine engel olmak. Taşınmazın üzerinden bir defa geçilmesi veyahut süreklilik arz etmeyen geçişler bu kanun kapsamında değerlendirilemez. Süreklilik arz etmeyen geçişte eğer bir zarar oluşmuşsa genel mahkemelerde açılacak dava ile zararın giderilmesi talep edilebilir.
b) Kanunda zilyet dışında birinin zilyet konusu taşınmazda ekim ve dikimde bulunma eylemlerini de tecavüz olarak kabul edilmiştir. Kanun bu maddede özellikle tarımsal alanlarda yapılacak tecavüzleri en kısa sürede ve en az giderle gidermeyi amaçlamaktadır.
c) Zilyedin taşınmazında bir hak iddia ederek tarla veya bahçelerdeki mahsulü biçmek, toplamakta tecavüzdür. Zilyedin mahsulünün mütecaviz tarafından toplanmasına yargı yoluyla engel olmak çok uzun zaman alacağından kanun koyucu bu kanun kapsamında çözümü sunmuştur. Böylece tarla ve bahçelerdeki ürünler bozulmadan zilyede teslim edilebilecektir.
d) Başkasının taşınmaz malına taş, toprak, ağaç, gübre ve benzeri şeyleri bırakmak suretiyle zilyedin taşınmazdan istifade etmesine engel olmakta tecavüz olarak kabul edilmiştir. Bu maddede taşınmazın işgali işaret edilerek tecavüz tanımlanmıştır.
e) Sulama veya içme sularından, su kuyularından, sarnıçlarından, suyollarından, su borularından ve arklarından yararlanmayı engellemekte tecavüz olarak düzenlenmiştir.
f) Toprağın verimli kullanılması için sulama ark, kanal, akış yolları, küçük göletler inşa edilmesi sıkça karşılaşılan sorunlardır. Başkasının arazisi üzerine su geçirmek üzere ark açmak
g) Zilyedin taşınmazına temel açmak, hendek kazmak, bina yapmak eylemlerinin tecavüz sayılmasında amaçlanan gayrimenkul hukukundan doğan uyuşmazlıklarda 3091 sayılı kanun uygulanabileceğini işaret etmektir.
h) Yukarıda sayılanlara benzer diğer davranışlarda bulunmak.
Yukarda sayılan müdahale maddeleri içinde (h) maddesi farklılık ve özellik göstermemektedir. Madde lafzında “Yukarıda sayılanlara benzer diğer davranışlarda bulunmak.” Sayılan durumların sınırlı sayıda olmadığını, sayılan durumların benzerleri başta olmak üzere her türlü zilyet tecavüzlerinde bu kanun maddesinin uygulanabileceği düzenlenmiştir.