İmar Kirliliği T.C.K. 184. maddesinin üç çeşit suç düzenlenmiş olup ilki “yapı ruhsatı olmaksızın veya ruhsata aykırı olarak bina yapmak veya yaptırmak fiili”dir. Maddeye göre “Yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi” cezalandırılır. Suçun konusunu bina kavramı oluştursa da Kanuna göre her bina değil ancak belediye sınırları veya özel imar rejimine tabi yerlerde yapılan binalar bakımından suçun oluşabilir.
Kanuna göre öncelikle yapı ruhsatiyesi alınarak yapılması gereken bir binanın varlığından söz edilmesi zorunludur. Ruhsatiyeye tabi olmayan binalar ve yerlerde yapılan binalar bakımından suç oluşmaz. Bu anlamda bir yapının bina kategorisinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği öncelikle yapının bina sayılıp sayılamayacağı, ardından ruhsata tabi olup olmadığı noktasında ele alınmalıdır.
Yargıtay kararlarına göre “İmar kirliliğine neden olma suçunun oluşabilmesi için binanın tamamlanmış bulunması koşul olmayıp, bina yapılmasına yönelik inşa faaliyetine başlanılmakla suç oluşur”. Ancak yapılan inşaat faaliyetin bina niteliğinden olup olmadığı hususunu ve ruhsata tabi olup olmadığının tespitinin yapılarak, buradan elde edilecek sonuca göre karar vermek gerekir.
TCK m.184/1’de düzenlenen suç ile yapı ruhsatı alınmadan veya mevcut ruhsata aykırı olarak bina yapmak veya yaptırmak fiili yasaklanmıştır. Ancak maddenin dördüncü fıkrasında, belediye sınırları içinde veya özel imar rejimine tabi yerlerde ruhsatsız veya ruhsata aykırı bina yapılmasının suç oluşturacağı belirtilmiştir.
İmar kirliliğine neden olma suçu kasten işlenebilen bir suçtur. Fail, eylem konusu yapıldığı sırada, suçun maddi unsurlarını bilerek ve neticeyi isteyerek hareket etmelidir. Bu açıklamalar ışığında fail, gerek bina yapmak fiilinin icra edildiği sahanın TCK’nun 184. Maddesi kapsamında yer aldığını, gerekse ruhsat alınmadığını veya ruhsata aykırı yapıldığını bilmelidir.
5237 Sayılı TCK’nın 184. maddesinin 5. fıkrasında; “... kişinin ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yaptığı veya yaptırdığı binayı imar planına ve ruhsatına uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fıkra hükümleri gereğince kamu davası açılmaz, açılmış olan kamu davası düşer, mahkum olunan ceza bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar..." hükmü yer almaktadır.