Önemli tarım kentlerinden olan Aydın’ın beyaz altınında hasat telaşı başlarken, makineler de hasat için sahaya indi.

Aydın’ın önemli tarım ürünlerinden olan ve beyaz altın olarak bilinen pamuğun 2022 yılı toplama fiyatları belli olurken bir araya gelen 16 ilçenin ziraat odası başkanları pamuk toplama ücretlerinin her odanın kendi şartlarına göre belirlenmesi kararını aldı. Pamuk üreticileri için önemli olan makineli hasadın fiyatlarının il genelinde 600 TL ortalamasında olduğu görülürken, zor şartlar altında üretilen pamuğun sezona düşük fiyat eğilimi ile başlaması da üreticileri endişelendirdi.

Pamuğun, Aydın tarımının tansiyonunu belirlediğini ifade eden Aydın Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu ve Efeler Ziraat Odası Başkanı Mehmet Kendirlioğlu; “Pamuk sezonu Nisan ayında başlar. Ekiminden hasadına kadar yaklaşık 190 günlük bir süreyi kapsar. Pamuk, çocuk gibidir. Hiçbir zaman yağmuru sevmez. Çok nazik bir bitkidir ve yoğun emek ister. Masrafı da fazla bir üründür ama bir o kadar da Aydın çiftçisi için değerli bir üründür. Pamuk, Aydın’da olmazsa olmazların başındadır ve pamuk, Aydın için sadece pamuk değildir. Pamuk, Aydın tarımının tansiyonunu belirler. Diğer ürün eken üreticilerimiz de o sene pamuğun ne kadar ekildiğine bakarlar. Yani o kadar önemli bir konudur. Bu sene ilimizde 580 bin dönüm civarında ekim yapıldı. Ülkemizin de yüzde 13-15 arasında pamuk üretimini Aydın karşılar. Şanlıurfa’dan sonra da en çok pamuk üreten ikinci iliz. Sektör hareketlenmesinde ise 40’a yakın sektörü harekete geçirir. O yüzden pamuk çok değerlidir. Bu sene 250 bin ile 300 bin ton arasında bir pamuk bekliyoruz. Bu rakam küçümsenecek bir rakam değil. Aydın ekonomisi açısından çok değerli katkısı vardır. Fiyatlar geçen sene 9 TL ile başlayan sezon içerisinde 12-13 TL’ye çıkan ve yükselme eğilimi gösteren bir trend izlemişti pamuk. Tabi borsa malı ama bu sene maalesef daha hasadın yüzde 3’lerinde olmasına rağmen fiyatlar maalesef düşme eğiliminde. Dünyada düşüyor bizde de paralel olarak düşüyor. Aldığımız bilgilere göre bu sene 17-18 TL civarında bir rakam görünüyor. Bu bizim beklentimizin çok altında bir rakam. Bizim beklentimiz kilogramda 25-30 TL civarında. Tabi bunu ezbere olarak söylemiyoruz. Pamukta girdi maliyetleri geçen seneye göre 3 kat arttı. Bu anlamda beklediğimiz rakamların 25-30 TL bandında olması gayet doğaldır” dedi.

“Önümüzdeki yıl pamuk ekim alanları daralır”

Düşük fiyat eğiliminin devam etmesi halinde önümüzdeki yıl pamuk ekim alanlarının daralacağına dikkat çeken Kendirlioğlu; “Bu rakamların maalesef yarısındayız şu anda. Sıkıntılı günler pamukçuyu bekliyor. Rakamlar, böyle olursa önümüzdeki yıl pamuk ekim alanı daralır. Çünkü çiftçi para kazanmadığında başka ürünlere yönelir. Bunu daha önceki yıllarda gördük. Bu sefer de Aydın’daki tarımın tansiyonu bozulur. Dolayısıyla burada devletin prim sisteminin devreye girmesi gerekiyor. Pamuk fiyatları düştükçe prim fiyatlarının yükselmesi gerekiyor ki pamuk tarımı sürdürülebilir olsun. Geçen sene 1,10 TL olan primin bu sene en kötü ihtimalle 2,5 TL olmasını bekliyoruz. Fiyatlar düştüğünde bu 2,5 TL’nin de yetersiz kalacağını biliyoruz. Şu andaki görünüm en kötü 2,5 TL hatta 3 TL prim söz konusu. Yoksa önümüzdeki yıl pamuk ekim alanları daralır. İthalat kapısı daha da aralanır. Biz ne kadar çok üretirsek ithalat kapısı o kadar kapanır ve ülkemizden döviz çıkmamış olur. Verilecek olan o dövizin bir kısmını çiftçimize aktararak önümüzdeki yıl da bu üretimin devam etmesi sağlanabilir” dedi.

Bu yılki prim fiyatlarının geç açıklanmasının daha faydalı olacağına ifade eden Kendirlioğlu; “Bu fiyatlar bu şekilde kalır ise Bakanlığımıza da seslenmek istiyorum primin biraz daha geç açıklanmasını istiyoruz. Çünkü piyasa daha belli değil. Piyasa bir ay içerisinde otursun, belli olsun. Şuanda fiyatlar düşme eğilimde. Dolayısıyla düşme eğilimindeki bir ürünün destekleme fiyatının açıklanması yarın sıkıntılara neden olabilir. Biraz daha bekleyip pamuğun durumuna göre açıklanmasında fayda var diye düşünüyorum. Primlerin de Nisan ayı içerisinde ödenmesi beklentimiz. Çünkü Nisan ayı bizim için çok önemli, sahaya indiğimiz ay. Nisan ayı içinde primler ödenirse elimiz güçlenir, girdi maliyetlerinin bir kısmını primden karşılayabiliriz” dedi.

“Makine olmasaydı pamukçuluk biterdi”

Makineli hasadın pamuk için çok önemli olduğunu sözlerine ekleyen Kendirlioğlu; “Daha önce elle yaptığımız hasada baktığımızda bin kişinin bir günde yaptığını makine yapabiliyor. Bir makine bin işçiye bedel yani. Eğer makineli hasat bugün olmasaydı herhalde hiç bir çiftçimiz pamuk ekmezdi. Çünkü pamuğu hasat edecek işçimiz yok. Bırakın maliyetleri, işçi bulmazdık. Büyük çapta işçi bulmak artık mümkün değil. Onun için makine bizim için çok değerli. Şu anda Aydın’da yeterli sayıda makinemiz var. Hasatta sıkıntı çekeceğimizi sanmıyorum. Zaten pamuk hasadı çok kısa zamanda bitiyor. Önümüzdeki günlerde çok daha hızlı şekilde tüm makineler sahada olacaktır. Geçen sene makineli hasatta ziraat odaları olarak tüm ilçelerimizde 210 TL gibi fiyat belirlemiştik. Bu sene girdi maliyetlerinin de etkisini göz önüne alarak, toplantılar ve istişareler yaparak 600 TL gibi bir fiyat ortaya koyduk. Şu an için herhangi bir tepki görmedik. Genel olarak bir memnuniyet söz konusu diyebiliriz. Pamuk hasadı gelen tarlalarımızda makinelerimiz çalışıyor. Bu 600 TL Efeler için aldığımız bir fiyat ama bu sene biz bu konu ile ilgili 16 ziraat odamız ile beraber istişare ederek fiyat belirlemek istedik ama bazı ilçelerimizde durum farklı olduğu için özellikle Söke’de. Oradaki arazi büyüklükleri çok daha fazla. Orada bir makinenin topladığı alanla herhangi bir ilçede topladığı alan arasında fark var. Yenipazar’da 650 TL, Söke’de 575 TL ama genelde 600 TL bandında ortalama bir fiyat. Ama tarlaların büyüklüğüne, coğrafi koşullarını göz önüne alarak bu konuda odalarımız serbest bıraktık, koordinasyon kararı almadık. Şu ana kadar da bir sıkıntı yok bu konu ile ilgili. Bu bulduğumuz fiyat ezbere değil. Gerekli girdiler araştırılarak ortalama fiyat ortaya koyduk. Bu fiyatın makul olduğunu düşünüyorum” dedi.