Aydın Ticaret Borsası’nda (ATB) düzenlenen 2021-2022 Sezonu Zeytin ve Zeytinyağı Sektör Toplantısı’nda konuşan Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, "Çine Ziraat Odası ile birlikte borsamızın ortak olduğu Zeytinyağı Lisanslı Depoculuk projesinin hayata geçirilmesi adına ilk adım atılmıştır. 2022 yılı sonunda projenin uygulama aşamasına geçilmesi planlanmaktadır" dedi.

ATB konferans salonunda ilçe ziraat odaları başkanları ve sektör temsilcilerinin katılımıyla 2021-2022 Sezonu Zeytin ve Zeytinyağı Sektör Toplantısı düzenlendi. Düzenlenen toplantıda zeytin ve zeytinyağı sektöründe yaşanan sorunlar, bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri ve talepler konuşuldu.

"Aydın’dan 2020 yılında 24 milyon dolarlık zeytin ihracatı gerçekleştirildi"

Türkiye’nin zeytinyağı üretiminde dünya sıralamasında 4’üncü sırada, Aydın’ın ise birinci sırada yer aldığını kaydeden ATB Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, "Ülkemiz zeytinyağı üretiminde dünyada 4’üncü sırada, ilimiz ise ülkemizde birinci sırada yer almaktadır. Ülkemizde sofralık zeytin ağacı varlığının yüzde 9.5’i ilimizde yer alırken, ilimiz yüzde 17.6 oranı ile ülkemiz sofralık zeytin üretimine katkıda bulunmaktadır. Ülkemizde yağlık zeytin ağacı varlığın yüzde 15.2’si ilimizde yer almakta olup, Türkiye yağlık zeytin üretiminin yüzde 9.3’ü tek başına ilimizde üretilmektedir. Ülkemiz 2020 yılında zeytinde toplam 150 milyon 143 bin dolar ihracat gerçekleştirmiştir. İlimiz ise 2020 ihracatında ülkemize yaklaşık 24 milyon dolarlık katkı sağlamıştır. Aydın Ticaret Borsası’nda 2020-2021 sezonunda 29 bin 762 ton sofralık zeytin işlem görmüştür. 2020-2021 yılı zeytin ortalama fiyatı ise 6 lira 36 kuruştur. 2020-2021 sezonunda borsamızda 10 bin 346 ton yağlık zeytin işlem görmüş, yağlık zeytinden elde edilen zeytin yağının da ortalama fiyatı ise 21 lira 61 kuruş olarak gerçekleştir" dedi.

"Yamalak sarısı ve Memecik zeytini türlerinin tescili kabul edildi"

ATB’nin Aydın’ın tarımsal ürünlerinin Türkiye’de ve dünyada bilinilirliğin artması ve markalaşması adına önemli çalışmalar gerçekleştirdiğini kaydeden Çondur, "Aydın Ticaret Borsası olarak 2019 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvurusu gerçekleştirilen ve 17 Eylül 2020 tarihinde coğrafi işareti tescil alınan ’Aydın Memecik Zeytinyağı’ için borsamız 24 Eylül 2021 tarihinde Avrupa Birliği’ne tescil başvurusunda bulunmuştur. Bununla birlikte tarımsal ürünlerin ekonomik katma değerinin artması ve coğrafi işaretler aracılığıyla tescil edilerek koruma altına alınması yönünde Türk Patent ve Marka Kurumu’na Aydın Ticaret Borsası olarak başvurusunu yapmış olduğumuz Aydın Memecik Zeytininin 7 Mayıs 2021 tarihinde, Aydın Yamalak Sarısı Zeytininin ise 21 Nisan 2021 tarihinde tescili kabul edildi" diye konuştu.

"Zeytinyağı Lisanslı Depoculuk projesi için ilk adım atıldı"

ATB Başkanı Çondur, Türkiye’de depolama probleminin tüm tarım sektörünün temel sorunlarından biri olduğunu kaydederek, "Depolama olanaklarının yetersizliği ve depolama koşulların uygunsuzluğu sorunları ile karşılaşılmaktadır. Üyelerimizden gelen talepler doğrultusunda zeytin yağında kalite ve değerin arttırılmasına katkı sağlamak amacıyla Çine Ziraat Odası ile birlikte borsamızın ortak olduğu Zeytin yağı Lisanslı Depoculuk projesinin hayata geçirilmesi adına ilk adım atılmıştır. 2022 yılı sonunda projenin uygulama aşamasına geçilmesi planlanmaktadır" diye konuşarak 2021-2022 zeytin ve zeytin yağı sezonunun hayırlı olmasını diledi.

"2020-2021 yılında 150 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi"

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı M. Kadri Gündeş, 2020-2021 sezonu ihracat rakamlarından bahsederek, "30 Eylül 2021 tarihi itibariyle geride bıraktığımız 2020-2021 sofralık zeytin ihraç sezonunda, ihracatımız miktar bazında yüzde 5 artış ile 88.393 ton, tutarda ise yüzde 3 artışla, bir rekora imza atarak 150 milyon dolar olarak gerçekleşti. Toplam sofralık zeytin ihracatımızın 114 milyon dolarlık bölümünü siyah zeytin ihracatı oluştururken, geri kalan 36 milyon dolarlık tutarı ise yeşil zeytin ihracatımız oluşturdu. 2020-2021 sezonunda sofralık zeytin ihracatımızda önde gelen ülkeler, Almanya, Irak, Romanya, ABD ve Bulgaristan olarak sıralanmakta. Zeytinyağı ihracatımız ise, 31 Ekim tarihi itibariyle 2020-2021 sezonunda, bir önceki sezona kıyasla miktar bazında yüzde 3 azalarak 44 bin ton, tutar bazında ise yüzde 22 artarak 134 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu dönemde, zeytinyağı ihraç birim fiyatımız, geçtiğimiz sezona kıyasla yüzde 26 artarak, 2,43 dolar kilogramdan, 3,6 dolar kilograma yükseldi. Değer bazında zeytinyağı ihracatımızın yüzde 55’ini ambalajlı olarak gerçekleştirerek, 73 milyon dolar döviz geliri elde ettik. Ambalajlı zeytinyağı ihraç birim fiyatımız ise kg başına 3,36 dolar düzeylerinde gerçekleşti. Yine 2020-2021 sezonunda en çok zeytinyağı ihraç ettiğimiz ülkeler, ABD, İspanya, Japonya, İran ve Suudi Arabistan olarak sıralanmakta" dedi.

"154 bin hektar zeytinlik alanımız mevcut"

Aydın’da toplam zeytinlik alanın 154 bin hektar olduğunu ifade eden Aydın Tarım ve Orman Müdürü Ahmet Ökdem, "Toplam 154 bin hektar zeytinlik alanımız mevcut. Bu alanın büyük bir kısmı sulanmayan alanlardır. Toplam 25 milyon zeytin ağacı varlığımız var. Bu rakamlarla hem üretimde hem de alan bazında Türkiye’de birinci sıradayız. Ancak geçen yıl bu sırayı Manisa iline kaptırdık. İnşallah birinciliği yine geri alırız diye düşünüyorum. Sofralık zeytin üretiminde dikkat çekici bir artışımız var. 2019 yılı rakamına bakarsak 70 bin tondan bu yıl itibari ile 120 bin tonlara gelen üretimimiz mevcut. Yağlık zeytinimiz 300 bin ton aralığında devam ediyor. Bu yıl da benzer bir üretim bekliyoruz. Ancak bunda yine yüzde 15-20’lik bir verim kaybı ister istemez yaşanacak. Bu da sulanmayan alanlarda yetiştiricilik yapılması kaynaklı olacaktır. Verimlerimiz ağaç başı 18-20 kilo. Bu alanda anlamlı bir verimimiz yok. Ancak yetiştirilen alana bakacak olursak çok önemli bir katma değer zeytinlik alanlardan sağlıyoruz diye düşünüyorum" diye konuştu.

"Kalibre düşüklük var"

Geçtiğimiz yaz sezonunun tarım sektörü bakımından sıkıntılı geçtiğini ve zeytinde kalibre düşüklüğü olduğunu belirten Ökdem sözlerini şu sözlerle noktaladı;

"Bu yaz tarım sektöründe biraz sıkıntılı bir sezon geçirdik. Hem kuralık, hem aşırı sıcak hem de orman yangınları gibi olumsuzluklar yaşandı. Zeytinde kaybımız biraz daha fazla olacak diye duruyor. Kalibre yönünden biraz düşüklük var. Özellikle Aydın’ın güneyinde yer alan Koçarlı, Karpuzlu, Çine ve Yenipazar ilçelerinde bu zarar biraz daha fazla gibi görünüyor. Bu durum muhtemelen yağ oranına da yansıyacak. Kuraklık böyle giderse bu durumdan en fazla etkilenecek alanlardan birisi de zeytinlik alanlar olacaktır. Dağlık kesimde sulama imkanı maalesef yağmurun dışında olmuyor. Yeni zeytin ve zeytinyağı sezonunun bereketli bir sezon olmasını diliyorum."