SORU: Apartmanın altındaki depolu dükkânda bir esnaf bir kısım et ürünleri imalatını yapıyor. Ancak et, et mamulleri ve baharatların kokusu diğer komşu dükkânlara ve hatta üst kattaki evlere kadar yayılıyor. Kendisine durumu söylediğimizde ise dükkânın işyeri olduğunu, belediyeden gerekli izinleri aldığını, işini engelleyemeyeceğimizi söylüyor. Bu esnafın tahliyesi için dava açabilir miyiz?
CEVAP:
Burada en önemli husus kokuya sebep olan işletmenin tahliyesi için doğrudan dava açamazsınız. Çünkü tahliye ekonomik faaliyeti zorlaştıran hatta sonlandırılabilecek bir tasarruftur. Bu nedenle öncelikle zararlı davranış olan kokunun yayılması önlemek için kokuya sebep olan faaliyetinin durdurulması talep edebilirsiniz.
Böyle bir talep geldiğinde yargılamayı yapan Mahkeme öncelikle bağımsız bölümlere ve dükkânlara yayılan kokunun giderilmesi için onaylı mimari projeyi belediyeden veya tapudan temin eder. Mahkemece kokunun önlenmesi için onaylı projeye uygun herhangi bir önlem alınıp alınamayacağı, alınabilir ise bunların nelerden ibaret olduğu, verilen rahatsızlığın başka önlemlerle giderilip giderilemeyeceği konusu araştırılır. Genellikle de bunun için de Mahkemece keşif yapılır ve konusunda uzman bilirkişiden görüş alınır.
Eğer anataşınmazda ve ortak yerlerde, anataşınmaz projesine aykırı olarak yapılmış havalandırma kanalları, proje değişiklikleri var ise ve bu durumlar kokuya sebep oluyorsa yapılan değişikliklerin projeye uygun hale getirilmesine karar verilir.
Koku proje değişikliğinden değil de sadece işletmenin faaliyetlerinden kaynaklanıyorsa o zaman zararın alınması gereken önlemler araştırılır. Alınacak tedbirler ile kokunun giderilmesi mümkün ise, bu tedbirlerin alınmasına hükmedilir. Bunun için de faaliyetleri ile kokuya sebep olan işletmeye belirli bir süre verilir.
Mahkemece alınacak önlemlerle rahatsızlık verici durumun giderilememesi halinde dükkândaki faaliyetin durdurulmasına karar verilmesi gerekir. Kat Mülkiyeti Hukuku rahatsız edici durumlar nedeniyle bağımsız bölümün tahliyesini öngörmez. Ancak genellikle bu tür davalarda faaliyetlerin durdurulmasına karar verilmesi halinde işletmeler kendiliğinden tahliye yoluna gitmektedir.
