Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği ev sahipliğinde 20 oda ve borsanın temsilcileri ortak bildiri yayınlayarak zeytinyağındaki ihracat yasağın kaldırılması talebinde bulunurken, açıklama yapan Aydın Sanayi Odası Başkanı Gökhan Maraş; “Zeytinyağında ihracatın önü açılmalı” dedi.
Aydın’ın önemli tarım ürünlerinden olan ve ‘sarı altın’ olarak bilinen zeytinyağındaki ihracat yasağın kaldırılması için 20 oda ve borsanın temsilcileri ortak bildiri yayınladı. 1 Ağustos 2023 tarihinde dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen yasağın 10 aydır kaldırılmamasının Türk zeytinyağı sektörünü olumsuz etkilediğine dikkat çekilen bildiride dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki yasağın hemen kaldırılması talep edilirken Ege İhracatçı Birlikleri’nde (EİB) zeytin ve zeytinyağı sektöründeki sorunların değerlendirilmesi, üretim ve ihracatın önündeki engellerin azaltılması yönelik görüşlerin değerlendirildiği toplantıya katılan Aydın Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Maraş, zeytinyağı ihracatının önünün açılması gerektiğini vurguladı. Aydın Sanayi Odası, Aydın Ticaret Borsası ve Aydın Ticaret Odası’nın da imzalarının yer aldığı ortak bildiri sonrasında değerlendirmelerde bulunan Başkan Maraş; “Zeytinyağı sektör temsilcilerinin değerlendirmeleri kapsamında, önümüzdeki sezona 200 bin ton zeytinyağı stoğu devredilecektir. Bu miktar, iç piyasanın talebini rahatlıkla karşılayacağı gibi, zeytinyağı ihracatının da önünü açacak kapasitededir” dedi.
“Kısıtlamalar sebebiyle vakit kaybediliyor”
Dünyadaki zeytin üreticisi ülkelerde yaşanan rekolte kayıplarının Türkiye adına önemli bir fırsat olduğuna dikkat çeken Maraş; “İspanya ve diğer üretici ülkelerde yaşanan rekolte kayıplarına karşı, ülkemizdeki üretim artışının ihracat için önemli bir fırsat olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, zeytinyağının 10 Avro seviyesindeki dünya fiyatları üzerinden ihracatının yapılabilmesi mümkün iken, zeytinyağının ihracatındaki kısıtlamalar sebebiyle vakit kaybedilmektedir. Geçen zaman içinde depolanan zeytinyağının uygun şartlarda saklanması zorunluluğu ile beraber yaşanan kalite kaybının 400 milyon avro olduğu belirtilmektedir. İhracat yapılacakken, bu fırsatı kaçırmak, milli servet olarak gördüğümüz zeytinyağında telafisi çok zor olacak kayıplara sebep olacaktır. İhracatta, tedbir kararı nedeniyle zarar gören sadece ihracatçı olmadı. Üretici de, ürünlerini ihracatçılara satamadığı için, ihraç pazarlarında itibar kaybetti. Türkiye’de, 2024/25 sezonunda 400 bin tonun üstünde bir rekolte beklenmektedir. Bu rakama bu sezon devreden 200 bin ton stok da eklendiğinde, ihracat yolları da kapalı olduğundan, depolanamayan binlerce ton sızma zeytinyağlarımızın kalitesi düşeceğinden, en sonunda rafine yağa dönüşecektir” şeklinde konuştu.
“Tedbir kararı bugün kaldırılmalıdır”
Türkiye’nin zeytin ağacı varlığını yapılan iyileştirmeler ve yatırımlarla 200 milyona çıkardığını hatırlatan Maraş; “Ağaçlar tam verime geçtiğinde 600 bin ton üzerinde zeytinyağı ve 1 milyon 200 bin ton sofralık zeytin rekoltesi öngörülmektedir. Bu rekoltenin katma değere dönüşmesi için ihracatçılarımız ve üreticilerimizin teşvik edilmesi büyük önem ve öncelik taşımaktadır. 2024/25 sezonunda, dünyada üretim rekoltesi üretimin 3,5 milyon ton olacağı öngörülmektedir. 2024/25 sezonunda rekolte dünya genelinde de yüksek olacağı öngörülmektedir. Bu yüzden ihracat fiyatlarının da düşmesi ile beraber, tedbir kararı devam ettiği takdirde sektörün tüm paydaşları ve ülkemiz kaybedecektir. Bu nedenlerle dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki tedbir kararı yarına bırakılmadan bugün kaldırılmalıdır. Zeytinyağı başta olmak üzere birçok tarım ürününde fiyat istikrarı ihracat sayesinde sağlanmaktadır, üreticinin sigortası elinden alınmamalıdır” dedi.
