Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, Aydın Ticaret Borsası faaliyetleri, 2020 üretim sezonu değerlendirmesi ile yeni sezon beklentileri üzerine değerlendirmelerde bulundu.
2020 yılı iklimsel şartlarına bakıldığında ürünlerin yüzde 90’ında, yüzde 8’den yüzde 40’a varan düşüşler yaşandığını belirten Çondur, bu düşüşlerin fiyatla tolere edildiğini ifade etti. Pandemi sürecinde kuru yemiş, kuru meyve gibi atıştırmalık gıda ürünlerinde yaşanan rağbetin fiyatlara pozitif yansıdığını dile getiren Çondur,” Üretimde düşüş yaşamamıza rağmen fiyatlarda yüzde 35 ‘lere varan bir artış gözlemledik. Bu durum üreticinin lehine oldu” dedi.
Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli’nin Aydın’da tarımın paydaşı olan oda, borsa ve yatırımcıların katılımıyla gerçekleştirdiği Aydın Tarım ve Orman STK Ortak Akıl Toplantısı’nda Bakan Pakdemirli’ye Aydın’a Zirai Karantina Müdürlüğü açılması ve Lisanslı Depoculuk konusunda taleplerini ilettiklerini ifade eden Çondur, “ Tarım ve Orman Bakanı Dr.Bekir Pakdemirli’ye sektör toplantısında talep ettiğimiz iki madde oldu. İlk olarak Aydın’a Zirai Karantina Müdürlüğü açılması talebimizi ilettik. Aydın olarak kuru incirde sadece Türkiye’de değil dünyada üretim birincisiyiz. Şu anda kuru incir ihracatının yüzde 70’lik çıkışı Aydın’dan yapılmakta olup bunun yüklemesi de İzmir Limanı’nda gerçekleşmektedir. Mal, İzmir Gümrüğü’nden çıktığı anda anlaşmazlık durumunda ya da analizdeki bazı sıkıntılardan dolayı iadesi olduğu zaman İzmir Gümrüğü’ne tekrar iade edilebiliyor. Bu malı İzmir’den Aydın’a çekemiyorsunuz çünkü Aydın’da ithalat gümrüğü bulunmuyor. Bunun nedeni ise Zirai Karantina Müdürlüğü’nün olmamasıdır. Böyle olunca da bizim ihracatçımız malı İzmir’de herhangi bir antrepoya indiriyor, bunun içinde tekrar bir kira ödüyor ya da serbest bölgede 12 ay boyunca bir yer kiralıyor. Orada kalifiyeli işçisi olmadığı için buradan İzmir’e işçi götürüyor. Malın paketlerini bozup ürünü seçip işledikten sonra tekrar ihracatını yapıyor. Bu durum bizim için ekstra bir maliyete sebep oluyor. Ayrıca iki vilayet arasında işçi taşıma maliyeti ortaya çıkıyor. Bakanımıza ilettiğimizde kendileri de bu durumu mantıklı gördü. Bakanımız, Aydın’a Zirai Karantina Müdürlüğü açamasak dahi özel bir izinle Aydın’dan çıkan incirin ve diğer gıda ürünlerini bir takip sistemiyle İzmir Limanı’ndan çıkıp Aydın’da işleyip tekrar ihracatının yapılmasını değerlendireceklerini iletti” dedi.
Bakan Pakdemirli’ye lisanslı depoculuk taleplerini de ilettiklerini ifade eden Çondur,” İkinci talebimiz ise Lisanslı Depoculuk konusunda oldu. Bu sistemde aksayan bir yer olduğunu, bu durumu iyileştirip çırçır fabrikalarını da işin içerisine dahil ederek lisanslı depo tebliğinde bir değişiklik yapılması isteğimizi belirttik. Bakanlık, kooperatifler ile diğer çırçır fabrikalarını Ticaret Bakanlığı’na bağlı olarak görüyor. Ancak Ticaret Bakanlığı’ da Tarım ve Orman Bakanlığı’ da bizim bakanlığımız. Yani ortak ve organize bir çalışma ile bu işin giderilebileceğini söyledik. Bu konunun ilgilenildiğine dair bir geri dönüş aldık ”dedi. Sektörün sorun ve taleplerinin konuşulduğu verimli bir toplantı gerçekleştiğini dile getiren Çondur, düzenlenen toplantıdan dolayı müteşekkir olduklarını söyledi.
“İncir fiyatlarındaki artış üreticiyi memnun etti”
İncir sezonunu değerlendiren Çondur, 2019 yılında incirde üretim kaybı yaşadıklarını ifade etti. Çondur, “ 2019 ‘dan 2020 yılına geçerken incirde yüzde 13’lük bir üretim kaybı, fiyatta ise yüzde 24’lere yakın bir yükselme yaşadık. Tabi incir fiyatlarının iyi olması üreticiyi memnun etti. İncir diğer ürünlere göre yüksek fiyatla satılıyor. Aslında biz incirin hala değerini bulduğunu düşünmüyoruz. İncirde hedeflediğimiz rakamlar daha yüksek ”dedi. İncire rağbetin olduğunu ifade eden Çondur, tonu 10 Bin dolar ihracat hedeflediklerini söyledi.
“2021 yılında üretici beklemede”
Aydın’da Ocak ayına kadar tarihi bir kuraklık söz konusu olduğunu ifade eden Çondur, “Ocak ayındaki yağışlar ile nispeten biraz yağış aldıklarını ancak bizi besleyen barajlar, yağmur suları değil. Özellikle ova üretiminde etkinliği olan barajların dolu olması gerekiyor. Bu konuda Devlet Su İşleri (DSİ) ile bir görüşmemiz olacak. Bir ay sonra Aydın’da ovalarda üretim sezonu başlayacak ” dedi.
2021 yılı üretim sezonu hazırlığı ve sulama konusunda konuşan Çondur, üreticinin şu anda beklemede olduğunu bir üretim planlamasının yapılması gerektiğini ifade etti. DSİ’den barajların doluluk oranını aldıktan sonra bu işin erkleri olarak bir araya gelip sulama ve üretim sezonu hakkında görüşülmesi ve mevcut durumun üreticiye anlatılması gerektiğini vurgulayan Çondur, yeni üretim sezonun tüm üreticiler için hayırlı ve bereketli geçmesi temennisinde bulundu.