Aydın’ın Nazilli ilçesinde 1934 yılında Atatürk tarafından kurulan Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü, bu güne kadar laboratuvarlarında geliştirerek tescillediği 49 çeşit pamuk türü ile dünya pamukçuluğuna da destek oluyor.
Kurulduğu günden bu yana pamuk üzerinde yaptığı çalışmalarla Türkiye’de tek ve dünyada da ilkler arasında yer alan Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü, sadece Türkiye’de değil tüm dünyadaki pamuk sektörüne yaptığı katkılara bir yenisini daha ekledi. Pamuk üretiminde söz sahibi olmaya çalışan Türkmenistan pamukçuluğuna destek olmak amacıyla kasım ayından bu yana yürütülen çalışmalarda sona gelindi. Türkmenistan Tarım Bakanlığı ile ortak yürütülen ‘Pamukta Makineleşme Projesi’ için Nazilli’de bir hafta geçiren heyet, çalışmaların değerlendirildiği toplantının ardından ülkesine döndü.
Enstitü Müdürü Mustafa Koray Şimşek’in ev sahipliğinde yapılan çalıştaya Nazilli Kaymakamı Sedat Sırrı Arısoy, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye Temsilciliği Tarım Uzmanı Fazıl Düşünceli, Nazilli Ziraat Odası Başkanı Necdet İzgü, enstitüde görev yapan teknik ekip, Türkmenistan Tarım ve Çevre Koruma Bakanlığı Baş Mühendisi Hoshgeldi Rejepov ve tarım bakanlığı ile özel sektörün temsilcileri katıldı. Bir hafta süren çalışmanın ardından konuk heyet Türkiye’deki ilk tek pamuk araştırma enstitüsü olan Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü’nün çalışmalarını yerine inceledi.
Çalıştayda konuşan Nazilli Kaymakamı Sedat Sırrı Arısoy, pamuğun Nazilli ve ülkemiz için çok önemli bir değere sahip olduğunu ifade ederek her iki ülke için bu çalışmaların hem çok önemli olduğunu hem de bu çalışmaların farklı sektörlerde de devam etmesi gerektiğini ifade etti.
“Türkmenistan ile karşılıklı işbirliği yapılacak”
Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü Müdürü Mustafa Koray Şimşek, “2021 yılında kurguladığımız bu projeyle FAO’yla ortak bir proje taslağı üzerinde çalıştık. Ve Türkmenistan’da konu uzmanları ile bir araya gelip projemizi olgunlaştırdık. Projemiz şu anlama geliyor, Türkmenistan’la Türkiye arasında tarımsal mekanizasyon ağırlıklı olaraktan pamuk hasadıyla ilgili işbirliği temeline kurulu Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü olarak bir köprü mahiyetinde çalışıyoruz bu projede. Türkmenistan’la da Türkiye arasında karşılıklı ikili işbirliği ile beraber önümüzdeki dönemde yapılacak olan çalışmalarında temelini atmış olacağız. Türkiye ile Türkmenistan arasında pamuk özelinde özellikle hasat mekanizasyonu açısından yapılması gereken ve ön plana çıkartılması gereken konuları belirledik biz. Bizim eksiklerimiz ya da Türkmenistan’ın eksiklerini bir araya derledik ve bunların üzerine giderek sorunlara çözüm odaklı yaklaşıp bunların da cevabını en kısa zamanda birbirimizle paylaşmayı hedeflemekteyiz. Bilindiği gibi Türkiye pamuk konusunda global bir marka birim alandan alınan verim de ilk 3 ülke arasında yer almaktayız ve şuandaki 1934’ten beri biriktirdiğimiz özellikle köklü AR-GE kültürümüzü Türkmenistanlı mevkidaşlarımızla paylaşıp Türkmenistan pamuğunun da bir çıta daha yukarıya çıkarmayı hedeflemekteyiz.”
“Ülkeler arasındaki işbirliğini ve bilgi tecrübe değişimini sağlıyoruz”
FAO Ankara Ofisi Tarım Uzmanı Çalışanı Fazıl Düşünceli, “Türkiye ve Türkmenistan’da pamuk üretimiyle ilgili olarak çalışan önemli kuruluşları işbirliği yapma imkanlarını ortaya koymak üzere bir araya getirmeye çalıştık. Bu anlamda yaklaşık bir ay kadar önce Türkiye’den bir heyet bu enstitüden de birkaç kişi olmak üzere Türkmenistan’a gitti. Oradaki pamuk üretimini ve pamuk hasat mekanizasyonuyla ilgili kurumları yerinde gördüler, değerlendirdiler. Onun karşılığı olarak da bu hafta içerisinde Türkmenistan’dan bir heyet Nazilli’ye geldi ve benzer şekilde Türkmen heyeti de Türkiye’deki tarım pamuk üretimini veya mekanizasyon durumunu gözlemlemek istiyor. Bu şekilde biz her iki ülke arasında bilgi ve tecrübe değişimini sağlamış oluyoruz. FAO olarak bizim gurur duyduğumuz diyebilirim. Ve FAO’nun önemli fonksiyonlarından bir tanesi olan ülkeler arasındaki işbirliğini ve bilgi tecrübe değişimini FAO olarak da bunu da sağlamış oluyoruz. Bu da FAO’nun önemli görevlerinden bir tanesi. Bundan da biz gerçekten mutluluk duyuyoruz. Şimdi bu bir işbirliğinin önemli unsurlarından bir tanesi, Türkmenistan için bir stratejik program hazırlanması, Türkmenistan da pamuk verimliliği, üretimi ve hasat mekanizasyonu daha nasıl iyileştirilebilir. O anlamda Türkmenistan için bir stratejik program hazırlanmasını hedefliyor bu işbirliği. Bu bugünkü Çalıştay da da bu konular üzerinde durularak, bu Türkmenistan için stratejik raporun temel unsurlarını biz hem Türkmen heyetiyle hem de Türk heyetiyle birlikte ortaya koymuş olacağız ve sonuç olarak da bu işbirliği çerçevesinde Türkmenistan Tarım ve Çevre Koruma Bakanlığı’na güzel bir rehber ortaya konmuş olunacak” dedi.