Aydın’da geçtiğimiz yıl keşfedilen ve benzeri Roma’da bulunan Kolezyum’un gün yüzüne çıkartılması amacıyla kazı ve tanıtım çalışmalarına başlandı.
Çalışma kapsamında Nazilli Belediyesi ve Adnan Menderes Üniversitesi işbirliği ile Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Sedat Akkurnaz ve Öğretim Üyesi Yusuf Çorbacıoğlu tarafından hazırlanan ‘Nazilli ve çevresinin arkeolojik zenginlikleri’ isimli kitabın tanıtımı yapılarak antik kent gezildi.
Aydın’ın Nazilli ilçesinde ortaya çıkan ve benzeri Mısır, Anadolu ve Yunanistan’da bile bulunmayan Roma’daki Kolezyum kentinin en yakın benzeri Mastaura Antik Kenti’ni turizme kazandırmak amacıyla yürütülen çalışmaların 12 aya yayılarak 3-4 yıl içerisinde de büyük bölümünün ziyarete açılması planlanıyor. Arkeolog dünyasında ise Anadolu’daki iki önemli keşiften bir tanesi olarak kabul edilen Mastaura Antik kentindeki kazı çalışmaları geçtiğimiz Mayıs ayı başında başlatılmıştı. Aydın’daki tüm kurum ve kuruluşları heyecanlandırarak ortak çalışmaya imza attıran, çıkan haberlerin ardından ünü tüm dünyaca duyularak şaşkınlık oluşturan Mastaura Antik Kenti’nin tanıtımı için kitap da basıldı. Roma mimarisinin dünya üzerindeki korunarak günümüze gelen en iyi örneği kabul edilen Roma’daki Kolezyumun benzerinin turizme kazandırılması amacıyla birlikte çalışma kararı alan Aydın Valiliği, Adnan Menderes Üniversitesi, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Nazilli Kaymakamlığı, Nazilli Belediyesi ve diğer kurum ve kuruluşlar eşine az rastlanır bir çalışmaya imza atarak antik kent için birlik oldular.
Sık sık ziyaret ettikleri antik kent ile ilgili yapılan çalışmaları yerinde inceleyen protokol üyeleri ve vatandaşlar, son olarak kentin tanıtımı için hazırlanan kitabın lansmanında buluştu. Adnan Menderes Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Sedat Akkurnaz ve Öğretim Üyesi Yusuf Çorbacıoğlu tarafından hazırlanan ‘Nazilli ve çevresinin arkeolojik zenginlikleri’ isimli kitap konuklara hediye edildi. Lansman, Nazilli Kaymakamı Sedat Sırrı Arısoy, Nazilli Belediye Başkanı Kürşat Engin Özcan, Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Rektörü Prof.Dr.Osman Selçuk Aldemir, Nazilli Belediye Başkan Yardımcıları, Mahalle Muhtarları ve davetliler katıldı.
Yaklaşık 200 yıl önce bölgede gezen Avrupalı seyyahların notlarından esinlenen arkeologlar, Zeytin ve incir ağaçlarının arasında Roma’da bulunan kolezyumun orta ölçeklisi durumundaki, Anadolu’da korunamamış durumdaki 7-8 örneğine göre günümüze kadar korunarak ayakta durabilmiş tek örneği keşfetti. Yaklaşık 14-15 metrelik duvarları korunan, 360 derece oturma sıraları dönen, yaklaşık 100 metre çapında orta ölçekli bir amfi tiyatrosu kalıntısını keşfeden araştırma ekibi, bölgenin yüzey araştırmalarını da tamamladı. Titiz bir şekilde Osmanlı belgelerini ve diğer kayıtları inceleyen uzmanlar bölgedeki yerleşimi ve antik kentin detaylarını öğrendi. Mastaura Antik Kenti, Nazilli ilçe merkezinin 4 km kuzeyinde yer alan antik bir yerleşim yeri. Yaklaşık 2 bin 500 yıl boyunca insanların bu alanda yaşadığı, günümüzden 500 yıl önce de Nazilli’ye taşındıkları biliniyor. Kent, yaklaşık 200 yıldır bilinen önemli bir antik yerleşim yeri. 18. Yüzyılda Avrupalı seyyahlar Anadolu’ya gezmeye geldiklerinde Mastaura’yı da gezmişler ve Mastaura hakkında bilgi paylaşmışlar. O seyyahların notlarını inceleyen kazı ekibi notlarda karşılaştıkları ilgin bir bilgi üzerine yoğunlaşmışlar. Mastaura’da bir tane amfi tiyatro olduğu bilgisine araştırmalarını yoğunlaştıran ekip bu yeri keşfetmiş. Bu alanda yaklaşık 14-15 metre yüksekliğinde, duvarları korunan, 360 derece oturma sıraları dönen, yaklaşık 100 metre çapında orta ölçekli bir amfi tiyatrosu kalıntısı keşfedilmiş. Buraların özel şahıs mülkiyetine ait bir arazi olması nedeniyle buranın korunma altına alınması için bakanlıkla gerekli yazışmalar yapılmış. Roma döneminde inşa edildiği düşünülen amfi tiyatro ile ilgili çalışmalarda oturma sıralarının alt kemerleri, tribünler, arena, orkestra denilen asıl oyunların oynandığı, mücadelelerin yapıldığı eski çağın bir spor arenası tespit edilmiş. Anadolu’da 7-8 tane örneği bulunan ancak bu örneklerin Mastaura’daki kadar çok iyi korunmuş olmadığı biliniyor. Mastaura’daki antik kente ait amfi tiyatronun ise zeytin ağaçlarının altında kalarak, oturma sıraları, orkestrası ile beraber çok güzel korunan tek örnek olduğu belirtiliyor.
Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürü Doç. Dr. Mehmet Umut Tuncer; “Nazilli Bölgesi’nin antik yerleşimlerinin anlatıldığı bilimsel eseri bilim dünyasına Akademi dünyasına hediye etmenin kıvancını yaşıyoruz. Bildiğiniz gibi Nazilli’de Mastaura Antik Kenti çalışmalarımızı geçen sene sezon sonundan itibaren bugünlere kadar büyük bir performansla ve büyük bir özveriyle sürdürmeyi başardık. Arenamız Dünyada eşi benzeri nadir bulunan Anadolu’da da sağlam bir halde bütün bir yapı şeklinde benzerine rastlanmayan bir yapı. O anlamda sadece Türkiye’de değil uluslararası basında da çok yoğun bir ilgi çekti. Fransa’da, İngiltere’de, Yunanistan’da ulusal yayınlar yapan uluslararası yayın yapan belgesel kanallarında ciddi haber trafiğine dönüştü ve burada yakın zamanda belgesel çekimleri talepleri aldık. Gerekli izinleri sağladık. Kıymetli hocamız Dr. Öğretim Üyesi Sedat Akkurnaz buradaki çalışmaları takip ederken bir yandan akademik literature kazandırdığı içerikleri üretiyor ve yayınlarını gerçekleştiriyor. Çok kıymetli bir akademik çalışmayı da tamamlamış oldu. Dünya akademik literatürüne bunu Armağan etmenin de gururunu ayrıca yaşadık. Sahadaki çalışmalarımız son derece kıymetli fakat bunu teori ile beslediğimiz zaman teori ve pratiği bir arada taçlandırdığımız zaman ortaya çıkan sonuç ivmelenmesi haliyle daha yüksek oluyor. Bu anlamada akademik yayınımızı da önemli buluyorum. Yakın zamanda yapımızın tamamen gözle görünür hale gelmesi için çalışmalarımızı süratle devam ettiriyoruz. Açıkçası yıldırım hızıyla işliyoruz süreci. Tahmin ediyorum birkaç yıl içinde yapının statiğine de bağlı olarak yapıya zarar vermemek hususunda son derece dikkatli ve tedbirli çalışmalarla en kısa sürede gözle görünür hale getireceğimize inanıyorum. Bu sene itibariyle kazı çalışmalarına başlıyoruz. 12 ay devam eden bir süreç olacağını tahmin ediyorum. Onun için hazırlıklarımızı tamamladık. En kısa zamanda yapıyı ortaya çıkarmamızla birlikte dünyanın üzerinde çok konuşacağı bir yapıyı Nazilli’mize armağan etmiş olacağız” dedi.
Nazillili vatandaşlardan Nahice Işlak; “Mastaura’nın adını duyduk ve ziyaret ettik. Dünyaca ünlü kolezyumun tek eşi olan İtalya’daki kolezyumun tek eşi olan Mastaura’yı bugün gördük. Tanıtımı ve en önemli kilometre taşlarından birinin gün yüzüne çıkarılması ile ilgili açılışa tanıklık ettik. Çok mutluyuz, heyecanlıyız. Dileğimiz, ülkemizin bu yönde kilometre taşlarından biri olması. Günyüzüne çıkarılan bu değerden herkesin nasiplenmesi, kültürümüze sahip çıkmamız, mirasımıza sahip çıkmamız. Bu konuda emeği geçen tüm yöneticilerimize, hocalarımıza, emek veren herkese çok teşekkür ediyoruz. Herkesi Mastaura’ya bekliyoruz.”
Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Rektörü Prof.Dr.Osman Selçuk Aldemir; “Nazilli ve çevresinin arkeolojik zenginlikleri araştırma noktasında üniversitemiz ciddi çalışmalar yapmaktadır. Bu anlamda bugün gerçekten çok kıymetli bir veri ile karşı karşıyayız. Bizi ilgilendiren noktası burasıdır. Burasını Uluslararası literatüre kayıt yaptırmak bizim için fevkalede önemliydi. Biz ikinci adım olarak da uluslararası katılımlı ve uluslararası çalıştaylar ve kongreler düzenlemeyi planlayacağız. Bu saatten sonra buranın daha fazla tanıtılması kültürel varlıklarımız noktasında daha ciddiye alınması noktasında elimizden gelen her türlü gayreti sarf edeceğiz. Sayın vekilimizin destekleri sayesinde üniversitemizin arkeolojik çalışmalar içerisinde tarihinde görülmemiş bir başarı elde etmesinde çok büyük katkısı oldu. Ben Nazilli halkı adına da sayın vekilimize bir kez daha teşekkür ediyorum” dedi.
Nazilli Kaymakamı Sedat Sırrı Arısoy, “Anadolu, 20’den fazla medeniyetin ev sahipliği yapmış çok özel topraklar. Dolayısıyla yeryüzüne çıkmayı bekleyen birçok eser bulunmakta. Doğusundan batısına kuzeyinden güneyine birçok medeniyete ev sahipliği yaptığı bir yer. Bulunduğumuz bölge itibariyle de Aydın ve Ege çok kadim topraklar. Yeraltı tarihi eserleri bakımından birçok eser günyüzüne çıkmayı bekliyor. Bugün burada yürütülmekte olan çalışmalar çok kıymetli. Bugün artık kati bir şekilde varlığı ispatlanmış yerli ve milli Arkeologlar tarafından kendi eserlerimizin kendi yaptığımız kazılarla gün yüzüne çıkartılması ayrı bir değer. Batıdan başlayarak iç kesime kadar uzanan kültür yolu içerisinde bir destinasyon olarak da Nazilli inşallah yer alacaktır. İlimiz ve bölgemiz turizmde hak ettiği payı da mutlaka alacaktır” dedi.
Nazilli Belediye Başkanı Kürşat Engin Özcan, “Birlikte hareket edince çok güzel başarılara imza atıyoruz. Bu da bir örnek.
Nazilli’nin tanıtımında tarihi adımlardan bir tanesini atıyoruz. Kazı ekibimizin birlikte hazırlamış olduğu akademik eserin baskısını beraber yaptık. Nazilli Bölgesi’nin antik yerleşimlerinin anlatıldığı bilimsel eseri bilim dünyasına, Akademi Dünyası hediye etmenin kıvancını yaşıyoruz. ‘Birlikten güç doğar, Nazilli kazanır’ demiştik. Birlikte hareket ettiğimizde ne kadar güzel işler yapabildiğimizi gösterdik. İlk başta şu anda toplantı yaptığımız alanının kamulaştırmasını yaptık. Büyük emekler sonunda tarihi açıdan çok çok önemli bir yapıyı çıkarttık. Bu yapının ayakta kalmış olması çok büyük bir önem arz ediyor. Tur operatörleri ve turizmcilerle görüştüğümüzde yaklaşık 500 bin ile 700 bin kişinin turistik maksatlı ziyaretini gerçekleştirebilecek yapılar ortaya çıkıyor. İnşallah sayın vekilimizin de desteği ile büyük bir ihtimalle burada kazı çalışmaları tamamlanacak ve Arpaz kalesi ile birlikte bölgemize çok önemli 2 yapı kazandıracağız” dedi.